होल्मियम, परमाणु संख्या ६७, परमाणु भार १६४.९३०३२, आविष्कारकको जन्मस्थानबाट लिइएको तत्वको नाम।
को सामग्रीहोल्मियमक्रस्टमा ०.०००११५% छ, र यो अन्यसँग मिलेर अवस्थित छदुर्लभ पृथ्वी तत्वहरूमोनाजाइट र दुर्लभ पृथ्वी खनिजहरूमा। प्राकृतिक स्थिर आइसोटोप केवल होल्मियम १६५ हो।
होल्मियम सुख्खा हावामा स्थिर हुन्छ र उच्च तापक्रममा छिट्टै अक्सिडाइज हुन्छ;होल्मियम अक्साइडसबैभन्दा बलियो प्याराचुम्बकीय गुणहरू भएको मानिन्छ।
होल्मियमको यौगिकलाई नयाँ फेरोम्याग्नेटिक सामग्रीहरूको लागि एक योजकको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ; होल्मियम आयोडाइड धातुको हलाइड बत्तीहरू निर्माण गर्न प्रयोग गरिन्छ -होल्मियम बत्तीहरू, र होल्मियम लेजरहरू पनि चिकित्सा क्षेत्रमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ।
इतिहास पत्ता लगाउने
पत्ता लगाएका: जेएल सोरेट, पीटी क्लीभ
१८७८ देखि १८७९ सम्म पत्ता लागेको
खोज प्रक्रिया: १८७८ मा जेएल सोरेट द्वारा पत्ता लगाइएको; १८७९ मा पीटी क्लीभ द्वारा पत्ता लगाइएको
मोसान्डरले एर्बियम माटोलाई अलग गरेपछि रटर्बियमपृथ्वीबाटयट्रियम१८४२ मा पृथ्वीमा, धेरै रसायनशास्त्रीहरूले वर्णक्रमीय विश्लेषण प्रयोग गरेर पहिचान गर्न र निर्धारण गर्न प्रयोग गरे कि तिनीहरू कुनै तत्वको शुद्ध अक्साइड होइनन्, जसले रसायनशास्त्रीहरूलाई तिनीहरूलाई अलग गर्न जारी राख्न प्रोत्साहित गर्यो। यटरबियम अक्साइड अलग गरेपछि रस्क्यान्डियम अक्साइड१८७९ मा क्लिफले अक्सिडाइज्ड चाराबाट दुई नयाँ एलिमेन्टल अक्साइडहरू अलग गरे। ती मध्ये एउटालाई क्लिफको जन्मस्थल, स्वीडेनको स्टकहोममा रहेको पुरानो ल्याटिन नाम होल्मियाको सम्झनामा होल्मियम नाम दिइएको छ, जसको मौलिक प्रतीक हो हो। १८८६ मा, बोभाबाड्रान्डले अर्को तत्वलाई होल्मियमबाट अलग गरेको थियो, तर होल्मियमको नाम कायम राखेको थियो। होल्मियम र अन्य दुर्लभ पृथ्वी तत्वहरूको खोजसँगै, दुर्लभ पृथ्वी तत्वहरूको तेस्रो खोजको अर्को चरण पूरा भएको छ।
इलेक्ट्रोनिक लेआउट:
इलेक्ट्रोनिक लेआउट:
१s२ २s२ २p६ ३s२ ३p६ ४s२ ३d१० ४p६ ५s२ ४d१० ५p६ ६s२ ४f११
यो एक धातु हो जुन डिस्प्रोसियम जस्तै, आणविक विखंडनबाट उत्पादित न्यूट्रोनहरू अवशोषित गर्न सक्छ।
आणविक रिएक्टरमा, एकातिर, निरन्तर दहन गरिन्छ, र अर्कोतर्फ, श्रृंखला प्रतिक्रियाको गति नियन्त्रण गरिन्छ।
तत्व विवरण: पहिलो आयनीकरण ऊर्जा ६.०२ इलेक्ट्रोन भोल्ट छ। यसमा धातुको चमक छ। यो पानीसँग बिस्तारै प्रतिक्रिया गर्न सक्छ र पातलो एसिडमा घुलनशील हुन्छ। नुन पहेंलो हुन्छ। अक्साइड Ho2O2 हल्का हरियो हुन्छ। त्रिसंयोजक आयन पहेंलो लवण उत्पादन गर्न खनिज एसिडमा घुलनशील हुन्छ।
तत्व स्रोत: क्याल्सियमसँग होल्मियम फ्लोराइड HoF3 · 2H2O घटाएर तयार पारिएको।
धातु
होल्मियम नरम बनावट र लचकता भएको चाँदीको सेतो धातु हो; पग्लने बिन्दु १४७४ डिग्री सेल्सियस, उम्लने बिन्दु २६९५ डिग्री सेल्सियस, घनत्व ८.७९४७ ग्राम/सेमी होल्मियम मिटर ³ 。
होल्मियम सुख्खा हावामा स्थिर हुन्छ र उच्च तापक्रममा छिटो अक्सिडाइज हुन्छ; होल्मियम अक्साइडमा सबैभन्दा बलियो प्याराम्याग्नेटिक गुणहरू हुन्छन् भनेर चिनिन्छ।
नयाँ फेरोम्याग्नेटिक सामग्रीहरूको लागि additives को रूपमा प्रयोग गर्न सकिने यौगिकहरू प्राप्त गर्ने; धातुको हलाइड बत्तीहरूको निर्माणमा प्रयोग हुने होल्मियम आयोडाइड - होल्मियम बत्तीहरू
आवेदन
(१) धातुको हलाइड बत्तीहरूको लागि एक योजकको रूपमा, धातुको हलाइड बत्तीहरू उच्च-दबाव पारा बत्तीहरूको आधारमा विकसित गरिएको एक प्रकारको ग्यास डिस्चार्ज बत्ती हो, जसको विशेषता विभिन्न दुर्लभ पृथ्वी हलाइडहरूले बल्ब भर्नु हो। हाल, मुख्य प्रयोग दुर्लभ पृथ्वी आयोडाइड हो, जसले ग्यास डिस्चार्जको समयमा विभिन्न वर्णक्रमीय रंगहरू उत्सर्जन गर्दछ। होल्मियम बत्तीहरूमा प्रयोग हुने काम गर्ने पदार्थ होल्मियम आयोडाइड हो, जसले आर्क क्षेत्रमा धातुको परमाणुहरूको उच्च सांद्रता प्राप्त गर्न सक्छ, जसले विकिरण दक्षतामा धेरै सुधार गर्दछ।
(२) होल्मियमलाई यट्रियम आइरन वा यट्रियम एल्युमिनियम गार्नेटको लागि एक योजकको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ।
(३) Ho: YAG डोप गरिएको यट्रियम एल्युमिनियम गार्नेटले २ μM लेजर उत्सर्जन गर्न सक्छ, २ μ मा मानव तन्तु m लेजरको अवशोषण दर उच्च छ, Hd: YAG भन्दा लगभग तीन अर्डर परिमाण बढी। त्यसैले चिकित्सा शल्यक्रियाको लागि Ho: YAG लेजर प्रयोग गर्दा, शल्यक्रियाको दक्षता र शुद्धता मात्र सुधार गर्न सकिँदैन, तर थर्मल क्षति क्षेत्रलाई पनि सानो आकारमा घटाउन सकिन्छ। होल्मियम क्रिस्टलहरूद्वारा उत्पन्न हुने फ्री बीमले अत्यधिक गर्मी उत्पन्न नगरी बोसो हटाउन सक्छ, जसले गर्दा स्वस्थ तन्तुहरूमा थर्मल क्षति कम हुन्छ। संयुक्त राज्य अमेरिकामा ग्लुकोमाको लागि होल्मियम लेजर उपचारले शल्यक्रिया गराइरहेका बिरामीहरूको पीडा कम गर्न सक्छ भन्ने रिपोर्ट गरिएको छ। चीन २ μ m लेजर क्रिस्टलको स्तर अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा पुगेको छ, र यस प्रकारको लेजर क्रिस्टल विकास र उत्पादन गर्न प्रयास गरिनुपर्छ।
(४) म्याग्नेटोस्ट्रिक्टिभ मिश्र धातु टेरफेनोल डी मा, मिश्र धातुको संतृप्ति चुम्बकीकरणको लागि आवश्यक बाह्य क्षेत्र कम गर्न थोरै मात्रामा होल्मियम पनि थप्न सकिन्छ।
(५) होल्मियम डोप्ड फाइबरको प्रयोगले फाइबर लेजर, फाइबर एम्पलीफायर र फाइबर सेन्सर जस्ता अप्टिकल सञ्चार उपकरणहरू बनाउन सकिन्छ, जसले आज फाइबर अप्टिक सञ्चारको द्रुत विकासमा अझ महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ।
(६) होल्मियम लेजर लिथोट्रिप्सी प्रविधि: मेडिकल होल्मियम लेजर लिथोट्रिप्सी कडा मिर्गौलाको पत्थरी, मूत्रमार्गको पत्थरी र मूत्राशयको पत्थरीको लागि उपयुक्त छ जुन एक्स्ट्राकोर्पोरियल शक वेभ लिथोट्रिप्सीद्वारा भाँच्न सकिँदैन। मेडिकल होल्मियम लेजर लिथोट्रिप्सी प्रयोग गर्दा, मेडिकल होल्मियम लेजरको पातलो फाइबर सिस्टोस्कोप र युरेटेरोस्कोप मार्फत मूत्रमार्ग र मूत्रमार्ग हुँदै सिधै मूत्रमार्ग, मूत्रमार्ग र मृगौलाको पत्थरीमा पुग्न प्रयोग गरिन्छ। त्यसपछि, मूत्रविज्ञान विशेषज्ञहरूले ढुङ्गा फुटाउन होल्मियम लेजरलाई हेरफेर गर्छन्। यस होल्मियम लेजर उपचार विधिको फाइदा यो हो कि यसले मूत्रमार्गको पत्थरी, मूत्रमार्गको पत्थरी र मृगौलाको अधिकांश पत्थरी समाधान गर्न सक्छ। बेफाइदा यो हो कि माथिल्लो र तल्लो मृगौलाको क्यालिसेसमा केही पत्थरीहरूको लागि, मूत्रमार्गबाट प्रवेश गर्ने होल्मियम लेजर फाइबर ढुङ्गा साइटमा पुग्न असमर्थताको कारणले गर्दा थोरै मात्रामा अवशिष्ट पत्थरी हुन सक्छ।
पोस्ट समय: अगस्ट-१६-२०२३